Muzeum Inkluzji w Bursztynie Uniwersytetu Gdańskiego wciąż wzbogaca się o nowe zbiory. Tym razem do uczelnianej kolekcji dołączył unikatowy pajęczak należący do rzędu Solifugae (solfugi). To trzeci na świecie znaleziony okaz i dopiero drugi gatunek opisany z eoceńskiej żywicy – bursztynu bałtyckiego.
Już niemal 17 tys. inkluzji liczy Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG, którego misją jest gromadzenie i przechowywanie skamieniałości zachowanych w żywicach kopalnych, prowadzenie badań naukowych, kolekcjonowanie naturalnych odmian i form bursztynów oraz działalność edukacyjna.
Wartość uczelnianej kolekcji ponownie wzrosła – a to za sprawą nowego gatunku solfugi: Eognosippus fahrenheitiana Dunlop, Erdek & Bartel, 2023. (Arachnida: Solifugae), pajęczaka żyjącego współcześnie na terenach pustynnych. Jego angielska nazwa zwyczajowa „camel spider” nawiązuje do tej cechy, w języku polskim nazywany jest jednak solfugą lub solpugą.
– Skamieniałości solfug zachowane w bursztynie bałtyckim są niezwykle rzadkie (nawet inkluzji jaszczurek czy skorpionów jest więcej), dlatego tym bardziej cieszy nas, że okaz ten trafił do naszej kolekcji. Nasz nowy nabytek ma kształt prostokątnego kawałka bursztynu o wymiarach 24 × 33 mm. Pajęczak jest prawie kompletny, choć powierzchnia grzbietowa jest częściowo zasłonięta przez detrytus i pęcherzyki powietrza, co nieco utrudnia jego fotografowanie – mówi dr Elżbieta Sontag z Pracowni Entomologii Ewolucyjnej i Muzeum Inkluzji w Bursztynie Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Solfugi , których opisano 1208 żyjących współcześnie gatunków, nazywane są w innych językach skorpionami wiatrowymi, pająkami słonecznymi, wielbłądzimi lub pustynnymi. Są one umiarkowanie zróżnicowaną grupą, obecnie występującą głównie w cieplejszych szerokościach geograficznych i bytującą w suchych siedliskach. To szybko poruszające się, drapieżne pajęczaki z powiększonymi szczękoczułkami, co sprawia, że wyglądają bardzo groźnie, jednak w przeciwieństwie do pająków, nie posiadają gruczołów jadowych.
– W skali światowej to dopiero trzeci okaz i drugi gatunek solfugi, który został opisany z bursztynu bałtyckiego. Na jego podstawie opisano też rodzaj nowy dla nauki – dodaje dr Elżbieta Sontag. – Trudno sobie wytłumaczyć, skąd pustynny pajęczak w eoceńskiej żywicy, która kojarzy się z wilgotnym lasem, ale solfugi spotykane są również na terenach stepowych. Faktem jest, że miały one niewielką szansę wpaść do żywicznej pułapki i to tłumaczy ich unikatowość.
Wyjątkowa skamieniałość solfugi zachowana w bursztynie bałtyckim została pozyskana od prywatnego kolekcjonera Jonasa Damzena z Wilna i nazwana na cześć Unii Uniwersytetów im. Fahrenheita w Gdańsku, którego władze zadbały o zakup okazu do kolekcji uniwersyteckiej Muzeum Inkluzji w Bursztynie UG.
